محققان می‌گویند از دی‌ان‌ای به دست آمده از نوعی آدامس که بیش از ده هزار سال پیش توسط نوجوانانی ساکن سرزمین سوئد کنونی جویده و دور انداخته شده، توانسته‌اند رژیم غذایی عصر حجر و سلامت دهان و دندان در این دوران را بفهمند. در این صمغ سیاه درخت توس یا غان، ترکیب بزاق دهان انسانی و آثار دندان‌ها به وضوح قابل شناسایی و مشاهده است. صد تکه از این صمغ‌های آدامسی ۳۰ سال پیش در کنار شماری استخوان در سایت باستان‌شناسی ۹۷۰۰ ساله «هوسبی کلو» در شمال غربی شهر گوتنبرگ سوئد، یکی از قدیمی‌ترین مکان‌های این کشور برای فسیل‌های انسانی، پیدا شده بودند.

آندرس گوترستروم، یکی از نویسندگان مطالعه، با بیان اینکه در پژوهش جدید ۳ قطعه صمغ مورد بررسی قرار گرفته است گفت: «این یک فرضیه محتمل است که شکارچی‌ها به احتمال زیاد این صمغ‌ها را می‌جویدند تا از آن به عنوان چسب برای ساخت ابزار و سلاح استفاده کنند.» او اضافه کرد: «البته این هم هست که این صمغ‌ها می‌توانستند جویده شوند فقط به این دلیل که انسان‌های باستانی آن‌ها را دوست داشتند یا به این دلیل که فکر می‌کردند خواص دارویی دارند.» دکتر گوترستروم با بیان اینکه این آدامس‌ها معمولاً توسط پسران نوجوان و زنان جویده می‌شده، گفت: «چندین آدامس نمونه وجود داشت و هم مرد و هم زن آنها را جویده بودند. در واقع نوعی تفکیک سنی در آنها قابل تشخیص بود به نحوی که به نظر می‌رسید بیشتر آنها توسط نوجوانان جویده شده باشند.»

یک مطالعه قبلی در سال ۲۰۱۹ روی آدامس‌ها، مشخصات ژنتیکی افرادی را که آن‌ها را جویده بودند مشخص کرده بود. این بار اما دکتر گوترستروم و تیم دیرینه‌شناس‌اش در دانشگاه استکهلم سوئد توانستند از روی دی‌ان‌ای یافت شده در آدامس تشخیص دهند که رژیم غذایی نوجوانان عصر حجر شامل گوزن، قزل آلا و فندق بوده است. این در حالی است که آثاری از سیب، اردک و روباه نیز در آن شناسایی شد. به گفته دکتر آندرس آراونا، محقق در دانشگاه استانبول که زمان زیادی را روی کامپیوتر برای تجزیه و تحلیل داده‌ها صرف کرده است، شناسایی گونه‌های مختلف مخلوط در دی‌ان‌ای کاری چالش‌برانگیز بوده است. او گفت: «ما مجبور بودیم چندین ابزار تحلیلی سنگین محاسباتی را برای جدا کردن گونه‌های غذایی و موجودات مختلف به کار ببریم.»

دانشمندان همچنین دریافتند که حداقل یکی از نوجوانان دارای مشکلات جدی بهداشت دهان و دندان بوده است. در یک قطعه صمغ که توسط یک دختر نوجوان جویده شده، محققان تعدادی باکتری را یافتند که نشان‌دهنده یک مورد شدید «پریودنتیت» یا عفونت شدید لثه بوده است. دکتر گوترستروم در این باره گفت: «او احتمالاً بلافاصله پس از جویدن این آدامس شروع به از دست دادن دندان‌هایش کرده و حتماً درد هم داشته است.»

بَرگرفته از سایت یورونیوز فارسی، نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی «Scientific Reports» منتشر شده است.